વેપાર યુદ્ધના ભણકારા ?

અમેરિકાથી માલસામાનથી ભરેલું એક જહાજ તેને સપ્લાય કરવા માટે નીકળ્યું. આ સપ્લાય ચીની બજારમાં થવાનો હતો. જહાજ સમુદ્રની મધ્યમાં પહોંચી ગયું હતું અને આગામી થોડા દિવસોમાં ચીનના બંદરે પહોંચવાનું હતું, પરંતુ પછી ચીને કંઈક એવું કર્યું જેણે આખી દુનિયામાં હલચલ મચાવી દીધી. દરેકને લાગે છે કે અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલ વેપાર યુદ્ધ હવે ખૂબ આગળ વધી ગયું છે. હવે તેની અસર ફક્ત આ બે દેશો પર જ નહીં, પરંતુ વિશ્વના અન્ય દેશો પર પણ પડવાની શક્યતા છે. એવું કહેવાય છે કે ચીને અમેરિકાથી આવતી શિપમેન્ટ મધ્ય સમુદ્રમાં પરત કરી દીધી હતી અને તેના બધા ઓર્ડર રદ કર્યા હતા. આ જહાજો સોયાબીનથી ભરેલા હતા, જેનો માલ ચીનના બજારમાં સપ્લાય કરવાનો હતો. આ ઓર્ડર પણ ચીને જ આપ્યો હતો અને સમુદ્રની વચ્ચે તેણે નિકાસકારને ઓર્ડર રદ કરવાનો આદેશ આપ્યો અને શિપમેન્ટને નકારી કાઢ્યું.

Also Read

• Trade War : ટેરિફ વોર વચ્ચે યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે શું કહ્યુ?
• Donald Trump Trade War: અમેરિકા-ચીન વેપાર યુદ્ધ વચ્ચે ભારતે તૈયાર કરી રણનીતિ
• Trade War: ચીન અને અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર યુદ્ધમાં ભારતને કેટલો થશે ફાયદો?

ચીને વધુ પગલું ભર્યું

ચીને માત્ર અમેરિકાથી આવતા સોયાબીનના શિપમેન્ટને રદ કર્યું એટલું જ નહીં, પણ તરત જ અમેરિકાથી તેની ખરીદી બ્રાઝિલ તરફ વાળી દીધી. ચીનના આ પગલાને ફક્ત વેપાર યુદ્ધ તરીકે નહીં પરંતુ જાણી જોઈને ઉપયોગમાં લેવાયેલા વ્યૂહાત્મક પગલા તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે. તેની તાત્કાલિક અને ગંભીર અસર અમેરિકા પર દેખાય છે. યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ એગ્રીકલ્ચર અનુસાર, શિપમેન્ટ રદ થયા પછી તરત જ યુએસ સોયાબીન સ્ટોકમાં 13%નો વધારો થયો. અમેરિકન ખેડૂતોએ કહ્યું છે કે આ વેપાર યુદ્ધ નથી પરંતુ આર્થિક રીતે અલગ પાડવાનું કાવતરું છે.

ચીન પહેલેથી જ તૈયાર હતું

એવું નથી કે ચીને અચાનક અમેરિકન શિપમેન્ટ રદ કરી દીધું છે અને તેના વિકલ્પ તરફ વળ્યું છે. ચીને બ્રાઝિલમાં તેના કૃષિ માળખાને પહેલાથી જ મજબૂત બનાવી દીધું છે અને વૈશ્વિક ખાદ્ય પુરવઠા શૃંખલાને ફરીથી આકાર આપવાની વ્યૂહરચના બનાવી છે. આ વેપાર યુદ્ધમાં ચીન કેટલું આગળ વધ્યું છે તેનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે ચીને અમેરિકા પાસેથી ખરીદેલા મકાઈની હરાજી શરૂ કરી દીધી છે. આ હેતુ માટે, તેણે નોન-ટેરિફ અવરોધોનો ઉપયોગ કર્યો જેથી WTO નિયમોને પણ ટાળી શકાય.

ભારત પર શું અસર પડશે?

અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેના આ તાજેતરના વિવાદને કારણે ભારતીય ખેડૂતોને નુકસાન થઈ શકે છે. હકીકતમાં, અમેરિકાએ સોયાબીનનો પુરવઠો રદ કર્યા પછી, વૈશ્વિક બજારમાં સોયાબીનની ઉપલબ્ધતામાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. આ ઉપરાંત, બ્રાઝિલથી સસ્તો પુરવઠો પણ સમસ્યા બની શકે છે અને ભારતીય સોયાબીન ઉત્પાદનોના ભાવ પર દબાણ વધશે. આ કારણોસર, ભારતીય ખેડૂતોને તેમના સોયાબીન માટે 5 થી 8 ટકા ઓછો ભાવ મળી શકે છે.

આગળ શું થશે?

ચીનના આ પગલાથી દુનિયામાં કોઈ હલચલ મચી નથી કારણ કે સોયાબીનનું શિપમેન્ટ રદ કરવામાં આવ્યું છે, પરંતુ ચિંતાનો વિષય એ છે કે ભવિષ્યમાં ચીન અમેરિકાથી આવતા અન્ય માલના સોદા પણ રદ કરી શકે છે. સેમિકન્ડક્ટર માટે ચીનની તૈયારીઓ પહેલાથી જ અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગઈ છે. કૃષિ પેદાશોના બજારમાં પહેલાથી જ ઘણી ઉથલપાથલ જોવા મળી રહી છે. એકંદરે, ચીન-અમેરિકા વેપાર યુદ્ધની ગરમી હવે ભારતીય સોયાબીન બજાર સુધી પહોંચી ગઈ છે. તેની અસર ખેડૂતો તેમજ ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓ પર પણ જોવા મળી શકે છે.